Co wpływa na TSH?
TSH to hormon przedniego płata przysadki mózgowej, który pobudza tarczycę do produkcji hormonów.
Tarczyca i przysadka są połączone w sprzężeniu zwrotnym: wysokie stężenia hormonów tarczycy hamują syntezę i wydzielanie TSH, niskie – pobudzają je.
Dlatego w niedoczynności tarczycy mamy niskie stężenie hormonów tarczycy, a wysokie TSH i odwrotnie w nadczynności tarczycy.
Nie każdy o tym wie, ale TSH to bardzo czuły wskaźnik, na który można wpłynąć niewłaściwie przygotowując się do badania. A okazuje się, że nie wystarczy być po prostu na czczo.
Masz dość diet, które nie działają?
Naszą dietą Hashi już od ponad 4 lat pomagamy osobom z Hashimoto:9 czynników, które mogą zafałszować wyniki TSH
Godzina badania
Stężenie TSH nie jest takie samo przez całą dobę: wzrasta późnym wieczorem i w nocy, a maksimum osiąga między 2 a 4 nad ranem. Z kolei najniższe stężenie TSH obserwuje się między godziną 16 a 18.
Infekcja
To, czy w czasie badania jesteśmy w trakcie infekcji, czy też tuż po ma ogromny wpływ na stężenie TSH. Okazuje się, że w trakcie infekcji TSH nieznacznie spada, a w okresie zdrowienia, czyli tuż po jej zakończeniu, nieznacznie wzrasta. Dlatego najlepiej na badania krwi wybrać się wtedy, kiedy jesteśmy zdrowi.
Duża aktywność fizyczna
Duża aktywność fizyczna, nawet w dzień poprzedzający badanie powoduje czasowy wzrost stężenia TSH.
Stres
Podobnie, jak aktywność fizyczna, na stężenie TSH wpływa stres. Dlatego warto badanie zaplanować na dzień, w którym możemy liczyć na spokojny poranek, żeby uniknąć fałszywie podwyższonego stężenia TSH.
Ilość godzin snu
Kolejnym czynnikiem, który wpływa na stężenie TSH, to fakt, czy jesteśmy wyspani, czy nie.
Co prawda wyniki badań nie są jednoznaczne, ponieważ czasami obserwowano wzrost, a czasami spadek TSH po nieprzespanej nocy. Natomiast nigdy to nie było obojętne. Dlatego po wyjątkowo nieprzespanej nocy można spodziewać się zafałszowanych wyników TSH.
Pora roku
Zaobserwowano, że zimą przysadka mózgowa pobudzana jest do wydzielania większych ilości TSH, a w czasie upałów stężenie TSH jest niższe. Z tego powodu należy z dużą ostrożnością porównywać ze sobą badania wykonane zimą i latem.
Suplementy biotyny i żelaza
Wyniki badania TSH mogą zafałszować również przyjmowane suplementy. Szczególny wpływ obserwuje się w przypadku biotyny, którą zaleca się odstawić nawet na 7 dni przed planowanym badaniem, ponieważ zaniża stężenie TSH i jednocześnie zawyża fT3 i fT4.
Drugim składnikiem mineralnym, który może zawyżać wyniki TSH jest żelazo.
Więcej na temat wpływu biotyny na wyniki badań hormonalnych przeczytasz w artykule: Biotyna a wyniki badań hormonów tarczycy
Ból
Kolejnym czynnikiem, który może zafałszować wyniki TSH jest ból. Musisz o tym pamiętać jeśli idziesz na badanie z bólem np. głowy, kręgosłupa czy zęba.
Głodówka
Duży deficyt kalorii w dniu poprzedzającym badanie również zaburza wyniki TSH, a dokładnie je zaniża. Niestety nie dzieje się to na skutek poprawy funkcjonowania tarczycy, więc powrót do odpowiedniej ilości kalorii spowoduje zmianę w TSH.
Czy TSH wystarczy do postawienia diagnozy i kontroli postępów leczenia?
Ze względu na to, że tak dużo czynników może zafałszować wyniki badania TSH, poleganie wyłącznie na tym 1 elemencie jest z pewnością niewystarczające.
Dodatkowo trzeba pamiętać, że TSH zmienia się wraz z wiekiem oraz wraz ze zmianą masy ciała. Jeśli więc jesteś na diecie odchudzającej i Twoja masa ciała zaczyna się zmniejszać, to TSH również zacznie spadać i to również trzeba mieć na uwadze dopasowując wielkość dawki.
Dlatego za każdym razem, kiedy robisz kontrolne badania krwi pamiętaj o sprawdzeniu również fT3 i fT4.
Bibliografia:
- Ewa Czerwińska, Ewa Marcinowska-Suchowierska: Interpretacja badań tyreologicznych w praktyce lekarza rodzinnego; Postępy Nauk Medycznych 4/2007, s. 139-143
- Katarzyna Paczkowska, Anna Otlewska, Olga Loska, Katarzyna Kolačkov, Marek Bolanowski, Jacek Daroszewski: Laboratory interference in the thyroid function test; Endokrynol Pol 2020; 71 (6): 551–560
- Magdalena Ostrowska, Zbigniew Bartoszewicz, Tomasz Bednarczuk, Klaudia Walczak, Wojciech Zgliczyński, Piotr Glinicki: The effect of biotin interference on the results of blood hormone assays; Endokrynol Pol 2019; 70 (1): 102–111
