Co suplementować przy Hashimoto?
Leczenie choroby Hashimoto polega nie tylko na codziennym przyjmowaniu leków, ale również zmianie stylu życia. Niezbędna jest właściwa dieta, aktywność fizyczna, odpoczynek oraz unikanie stresu.
Składniki diety, takie jak selen, żelazo, cynk, magnez, witamina D3, witamina B12 i kwasy tłuszczowe omega-3 odgrywają kluczową rolę w pracy tarczycy. Ich niedobory powodują zaburzone działanie tego gruczołu oraz znacznie nasilają objawy chorobowe.
Zapotrzebowanie na większość z nich wzrasta w związku z chorobą. Z tego też powodu trudno jest zrealizować na nie zapotrzebowanie samą dietą. W takim przypadku niezbędna jest prawidłowo zaplanowana suplementacja.
Czy powinnam zacząć przyjmować suplementy?
Ważna informacja! Zarówno niedobór, jak i nadmiar składników mineralnych i witamin jest toksyczny, dlatego nie należy decyzji o przyjmowaniu suplementów opierać na swoim przeczuciu czy radzie koleżanki.
Masz dość diet, które nie działają?
Naszą dietą Hashi już od ponad 4 lat pomagamy osobom z Hashimoto:Zanim rozpoczniesz suplementację wykonaj odpowiednie badania krwi, które określą poziom tych składników. Pozwoli to zapobiec ich nadmiernym ilościom oraz dobrać odpowiednią dawkę. Zawsze warto też skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym.
W tym artykule dowiesz się, które składniki są niezbędne do prawidłowej pracy tarczycy i które najczęściej wymagają suplementacji u osób z Hashimoto.
Selen a Hashimoto
Wpływ selenu na pracę tarczycy
Selen to składnik wielu kluczowych enzymów, m.in. dejodynaz, które są niezbędne w przemianie nieaktywnej tyroksyny (T4) w aktywną trójjodotyroninę (T3). Jest silnym antyoksydantem o właściwościach przeciwzapalnych. Ma również duży wpływ na naszą odporność, ponieważ jest elementem neutrofili, makrofagów oraz limfocytów, czyli komórek układu odpornościowego. Do tego umożliwia usuwanie z organizmu metali ciężkich.
U osób z Hashimoto często stwierdza się niedobór tego składnika mineralnego. To ryzyko wzrasta wraz z postępującym niszczeniem tarczycy, ponieważ to właśnie ten gruczoł zawiera go najwięcej. Dlatego niedobór selenu jest tak powszechny u osób z usuniętą tarczycą.
Prawidłowa podaż selenu jest niezwykle ważna dla osób z Hashimoto, ponieważ pozwala na obniżenie poziomu przeciwciał. Stwierdzono również, że niedobór selenu może przyczynić się do rozwoju choroby Hashimoto.
Źródła selenu
Źródła selenu to: mięso, owoce morza, orzechy brazylijskie, ryby
Przy orzechach brazylijskich warto podkreślić, że zawartość w nich selenu zależy od gleby, na której rosły drzewa orzechowe. W Polsce możemy kupić orzechy, które pochodzą z Boliwii, Peru i Brazylii.
Badania wykazały, że są to rejony o glebach ubogich w ten pierwiastek, stąd jego niska zawartość w orzechach. Dlatego zalecane dotąd 2 orzechy brazylijskie, które miały realizować zapotrzebowanie na selen, to niestety mit. 2 orzechy brazylijskie zawierają średnio 23 mcg selenu, czyli 10 razy mniej niż zalecana ilość
Suplementacja selenu
Dzięki suplementacji selenu u osób z Hashimoto obserwuje się spadek poziomu przeciwciał oraz poprawę obrazu tarczycy w USG. Do tego przyjmowanie selenu w czasie ciąży wiązało się z mniejszym ryzykiem wystąpienia poporodowego zapalenia tarczycy.
Mimo, że osobom z Hashimoto zaleca się suplementację selenu warto przed rozpoczęciem wykonać badanie stężenia tego pierwiastka. Podobnie jak niedobór, jego nadmiar może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Są to m.in. cukrzyca, podwyższone stężenie cholesterolu, marskość wątroby.
Do pierwszych objawów nadmiaru selenu należą najczęściej: czosnkowy zapach z ust, wypadanie włosów, a nawet łysienie, biegunka, przebarwienia paznokci.
Zalecana dawka: 100 ug L-selenometioniny
Przy przyjmowaniu wielu preparatów trzeba pamiętać, żeby z suplementem selenu nie łączyć witaminy C i cynku.
Cynk a Hashimoto
Wpływ cynku na pracę tarczycy
Cynk to składnik mineralny o właściwościach przeciwzapalnych. Jest niezbędny do uwalniania TRH, TSH oraz hormonów tarczycy. Uczestniczy w aktywacji tyroksyny.
Szacuje się, że niedobór cynku może dotyczyć 1/3 wszystkich ludzi na świecie.
Najczęstszą przyczyną są zaburzenia wchłaniania i zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
Niskie stężenie cynku powoduje wzrost przeciwciał antyTPO, obniżenie T4 i T3, zaburzenia gospodarki lipidowej i obniżenie odporności. Odpowiada również za słabą kondycję włosów, skóry i paznokci.
Źródła
Źródła cynku to: mięso, owoce morza, nasiona roślin strączkowych, orzechy, kasza gryczana
Wyższą przyswajalność ma cynk pochodzący z produktów zwierzęcych.
Suplementacja
Podobnie jak w przypadku selenu suplementacja musi być prowadzona pod kontrolą badań i specjalisty.
Skutki nadmiaru to: podwyższony LDL i obniżony HDL, wzrost ryzyka Alzheimera, niedokrwistość, niedobór miedzi (miedź i cynk konkurują ze sobą)
Zalecana dawka: 15-30 mg
Najlepsza pora na przyjmowanie suplementu cynku to między 6:00 a 9:00, przed posiłkiem albo godzinę lub dwie po posiłku. Nie można go łączyć z magnezem, ale z drugiej strony suplementacja cynku wymaga włączenia suplementacji magnezu. Trzeba jednak pamiętać, żeby przyjmować je o innych porach.
Suplementy w Hashimoto to nie wszystko. Odpowiednia dieta to nieodłączny element leczenia. Przygotowałam dla ciebie dietę odpowiednio dopasowaną dla osób z Hashimoto
Witamina D3 a Hashimoto
Wpływ witaminy D3 na tarczycę
Witamina D3 jest prohormonem, którego receptory znajdują się w każdej komórce naszego ciała. Dlatego jej wpływ na pracę organizmu jest tak szeroki.
Niedobór witaminy D3 zalicza się do możliwych przyczyn rozwoju choroby Hashimoto, a choroba dodatkowo ten stan nasila.
Niewystarczająca ilość witaminy D3, która dotyczy nawet 95% polskiego społeczeństwa nasila proces autoimmunizacji tarczycy, powoduje wzrost przeciwciał antyTPO, blokuje przemianę nieaktywnej T4 w aktywną T3 oraz może zmniejszać skuteczność leczenia.
Źródła witaminy D3
Źródła witaminy D3: synteza skórna ze słońca, ryby, jajka
Realizacja zapotrzebowania na witaminę D3 z dietą jest niestety niemożliwa. Natomiast odpowiednią syntezę skórną w naszym regionie możemy uzyskać jedynie od maja do końca sierpnia, ale tylko spełniając dodatkowe kryteria:
- trzeba przebywać na słońcu minimum 15-20 minut,
- w godzinach 10-15,
- z odsłoniętymi 18% ciała (twarz, przedramiona i łydki)
- bez stosowania filtrów przeciwsłonecznych.
Dla większości z nas jest to niemożliwe do zrealizowania, dlatego tak ważna jest odpowiednia suplementacja.
Suplementacja witaminy D3
Dla całego społeczeństwa suplementacja witaminą D3 jest zalecana od września do kwietnia. W przypadku osób z Hashimoto przyjmowanie witaminy D3 niezbędne jest przez cały rok. Najpierw jednak trzeba oznaczyć 25(OH)D w surowicy. Jest to potrzebne do prawidłowego dopasowania dawki, w zależności od stopnia niedoboru.
Probiotyki a Hashimoto
Wpływ probiotyków na tarczycę
Probiotyki to żywe bakterie, które w odpowiednich ilościach wykazują prozdrowotne właściwości, poprzez wzrost ilości korzystnych bakterii, a zmniejszenie patogennych, czyli powrót do równowagi mikroflory jelitowej.
Osoby z Hashimoto często borykają się z objawami ze strony przewodu pokarmowego, które mogą świadczyć o zaburzeniu mikroflory jelitowej. Prawidłowa flora bakteryjna korzystnie wpływa na wchłanianie składników mineralnych kluczowych dla pracy tarczycy – jodu, selenu, żelaza. Dodatkowo probiotyki regulują pracę układu immunologicznego, co może zmniejszać nasilenie objawów i poprawiać samopoczucie pacjentów.
Badania na temat wpływu probiotyków na tarczycę są obiecujące, ale niestety prowadzone tylko na zwierzętach. Wykazano w nich, m.in. że wraz z poprawą mikroflory jelitowej spada poziom TSH.
Źródła probiotyków
Źródłem probiotyków: są kiszonki, ale do przywrócenia prawidłowej mikroflory potrzebne byłyby bardzo duże ich ilości, co jest niewykonalne
Suplementacja probiotyków
Skuteczny probiotyk powinien zawierać przynajmniej 1010 komórek/1g preparatu.
Przyjmuje się go razem z jedzeniem. Najlepiej do kolacji, ponieważ w nocy prędkość ruchów perystaltycznych jelit jest mniejsza i rośnie szansa na skolonizowanie przez bakterie.
Żelazo a Hashimoto
Wpływ żelaza na tarczycę
Żelazo jako składnik enzymów uczestniczy w syntezie hormonów tarczycy. Niedobór tego pierwiastka, który dotyczy nawet 60% osób z niedoczynnością tarczycy, powoduje spadek poziomu hormonów tarczycy, wzrost TSH i powstawanie wola. Blokuje również konwersję T4 w T3 i zwiększa zapotrzebowanie na lewotyroksynę.
Przyczyną niedoborów żelaza u osób z Hashimoto są nie tylko błędy dietetyczne, ale również zmniejszona kwasowość żołądka, która zaburza przyswajanie żelaza.
Źródła żelaza
Źródła żelaza to: mięso, jaja, ryby, wątróbka, amarantus, pestki dyni, nasiona roślin strączkowych, buraki, natka pietruszki
Żelazo ze źródeł zwierzęcych (hemowe) wchłania się w 15-35%, a z roślinnych (niehemowe) w 2-20%. Na szczęście, w sytuacji niedoborów organizm sam poprawia przyswajanie tego składnika mineralnego, nawet 2-3 krotnie. Dodatkowo, wchłanianie żelaza możemy poprawić spożywając źródła żelaza razem z produktami bogatymi w witaminę C oraz białko.
Negatywnie na wchłanianie żelaza będzie wpływa kawa i herbata, szczawiany, fosforany oraz zbyt duża ilość błonnika w diecie.
Suplementacja żelaza
Suplementacja żelaza potrzebna jest wyłącznie przy stwierdzonym niedoborze, czyli w anemii. Dlatego przed rozpoczęciem kuracji potrzebne jest badanie stężenia tego pierwiastka we krwi. Dawkę powinien ustalić lekarz, po ocenie stopnia niedoboru pierwiastka.
Najczęstsza dawka lecznicza: 100-300 mg
Najczęstsza dawka profilaktyczna: 50-100 mg
Przyjmując preparaty żelaza należy zachować 4-godziny odstęp od przyjęcia leków (w tym również lewotyroksyny), bo może znacznie zmniejszyć ich wchłanianie.
Magnez a Hashimoto
Wpływ magnezu na tarczycę
Osoby z Hashimoto mają zwiększone zapotrzebowanie na magnez, dlatego tak często dotyczy ich niedobór tego składnika mineralnego. Niewystarczająca podaż magnezu może odpowiadać za występowanie zmęczenia, skurczów mięśniowych, suchych i łamliwych włosów, nawet przy prawidłowych wynikach badań tarczycowych.
Dodatkowo niedobór magnezu wiąże się z niską wrażliwością tkanek na insulinę, co może prowadzić do rozwoju insulinooporności – zaburzenia, które bardzo często towarzyszy chorobie Hashimoto.
Zaobserwowano, że właściwa suplementacja magnezu powoduje wzrost wychwytu jodu przez tarczycę, redukcję stresu oraz zwiększenie unaczynienia tarczycy
Źródła magnezu
Źródła magnezu to: produkty zbożowe (kasza gryczana, jaglana, ryż), orzechy, pestki dyni, nasiona roślin strączkowych, banany
Suplementacja magnezu
W suplementach znajdziemy różne sole magnezu, które wyraźnie różnią się stopniem wchłaniania. Najlepszy będzie mleczan lub cytrynian magnezu. Warto wybierać suplementy łączone z witaminą B6, która wzmacnia wchłanianie tego składnika mineralnego i ogranicza jego wydalanie.
Zalecana dawka: 350 mg
Magnez najlepiej przyjmować przed snem. Podobnie jak w przypadku żelaza ważny jest również kilkugodzinny odstęp między przyjęciem lewotyroksyny, a suplementem magnezu.
Witamina B12 a Hashimoto
Wpływ witaminy B12 na tarczycę
Niedobór witaminy B12 jest przyczyną anemii oraz sprzyja wytwarzaniu nieaktywnej formy T3, czyli rT3. Jej niedobór może dotyczyć nawet 40% osób z niedoczynnością tarczycy i Hashimoto.
Źródła witaminy B12
Źródła witaminy B12 to: wyłącznie produkty zwierzęce: mięso, ryby, jajka
Suplementacja witaminy B12
Suplementacja witaminy B12 potrzebna jest wyłącznie przy stwierdzonym niedoborze, czyli w anemii (po sprawdzeniu jej poziomu we krwi) oraz u osób na diecie wegańskiej i czasami również wegetariańskiej.
Zalecana dawka: 100-250 μg
Kwasy tłuszczowe omega-3 a Hashimoto
Wpływ kwasów tłuszczowych omega-3 na tarczycę
Kwasy tłuszczowe omega-3 działają przeciwzapalnie oraz hamują nadmierną reakcję układu immunologicznego. Poprawiają również konwersję T4 do T3 oraz wrażliwość tkanek na działanie hormonów tarczycy. Wykazano, że kwasy omega-3 działają ochronnie na komórki tarczycy, zapobiegając ich zniszczeniu oraz łagodzą skórne objawy choroby Hashimoto.
Źródła kwasów tłuszczowych omega-3
Źródła kwasów tłuszczowych omega-3 to: ryby, oliwa z oliwek, olej lniany, nasiona chia, orzechy włoskie, siemię lniane
Suplementacja kwasów tłuszczowych omega-3
Zalecana dawka: 1000 mg EPA i DHA (najlepiej przed posiłkiem zawierającym tłuszcz)
Warto pamiętać, że wprowadzenie suplementów tych składników nie zwalnia z dbania o właściwą dietę. Suplementacja powinna być jedynie uzupełnieniem prawidłowego odżywiania. O tym jak powinna wyglądać dieta osoby z Hashimoto przeczytasz w moim artykule: Dieta w Hashimoto – co jeść, a czego unikać?
Chorujesz na Hashimoto? Masz niedoczynność tarczycy? Przygotowałam dietę właśnie dla Ciebie 🙂 Dzięki niej pozbędziesz się zbędnych kilogramów, nauczysz się jak powinnaś jeść i uzupełnisz leczenie w tak ważny aspekt jakim jest dieta. Przejdź do diety odpowiedniej dla osób w Hashimoto
